Blog - Młynek do kawy – must have każdego kawosza

Niezależnie od tego czy mowa o kawiarni czy o przyrządzaniu kawy w domowym zaciszu, są prawdy, których ignorować po prostu nie wolno. O ile konieczność dobrej jakości ziaren lub ich wyższości nad zakupem kawy już zmielonej nie budzi zdziwienia, to kiedy w grę wchodzi wydatek większy (choć przecież jednorazowy) – pojawiają się wątpliwości: czy młynek do kawy naprawdę ma aż takie znaczenie? Tak. Ma. Bezapelacyjnie.

Kawowe credo – czyli dlaczego młynek do kawy jest tak istotny

Na przestrzeni lat kawowym miłośnikom przyświecała zasada, tak zwanego „4M”, co z języka włoskiego określało przepis na najlepiej przyrządzona kawę. Priorytetem były oczywiście ziarna kawy, młynek, sprzęt do parzenia oraz ręczny sposób przyrządzania szlachetnego wywaru. Później, w bardziej zglobalizowanej rzeczywistości sztuki parzenia kawy wyklarował się inny wzorzec. Stwierdzono bowiem, że świętą trójcą rytuału są ziarna, woda oraz młynek do kawy. Jak łatwo zauważyć wspólne są dwa elementy: sama kawa – co zdaje się być oczywiste oraz młynek. I trudno nie przyznać, że to już nie jest aż tak oczywiste. A jednak. Młynek do kawy od zawsze uważany był za jedną z najważniejszych kwestii w możliwie najlepszym przygotowaniu czarnego napoju, pochodzącego np. z naszego sklepu z kawą.

Młynek do kawy – rodzaje

Najogólniej rzecz ujmując, można by podzielić młynki do kawy według dwóch specyfikacji. Pierwszy podział opiera się na źródle zasilania urządzenia – wyróżniamy młynki automatyczne, elektryczne oraz ręczne. Inny podział wydaje się być nieco bardziej istotny, a opiera się na samej zasadzie działania sprzętu. Tutaj wymienić możemy młynki nożowe i żarnowe (z których najpopularniejsze są żarna metalowe i ceramiczne, płaskie lub stożkowe).

Młynek do kawy na przestrzeni wieków

Być może pierwsze procesy mielenia kawy odbywały się przy pomocy kamieni. Tak podpowiadałaby logika płynąca z tej swoistej historiozofii. Pierwsze udokumentowane „młynki” do kawy, a raczej urządzenia rozdrabniające ziarna kawy, były mosiężne. Do historii młynków do kawy swoje trzy grosze włożyła Turcja, Syria oraz później – Europa. Niekwestionowanym bohaterem w tej kwestii
w wiekach najnowszych, łącznie z wiekiem XX, zostały Stany Zjednoczone. Ostatnio, zgodnie z istną modą na młynki ręczne – prym wiedzie rynek niemiecki. Zdecydowana większość dawnych młynków działała na zasadzie moździerza. Dopiero później, bo w drugiej dekadzie XX wieku, zaczęto kawę również ciąć. Brzmi nieco drastycznie? Otóż to...

Nóż na gardle smaku – noże w młynku, węże w kieszeni

Mielenie kawy ma elementarne znaczenie w procesie otrzymywania dobrego napoju. Nic więc dziwnego, że wielu baristom pęka serce słysząc o siekaniu ziaren. Młynki nożowe są jednak najbardziej popularne wśród domowych amatorów kawy. Spowodowane jest to niewątpliwie niską ceną sprzętów. Bez większego problemu można bowiem kupić młynek tego typu już za około 50 zł. Zakup młynka żarnowego to minimum 200 zł (choć zdarzają się niższe ceny). I choć nie chcemy nikogo namawiać na zakup optymalnego młynka do kawy o wartości np. 1000 zł, to chcemy zwrócić uwagę na kolosalną różnicę pomiędzy cięciem ziaren kawy a mieleniem jej żarnami. Dla przykładu – użycie najtańszego młynka żarnowego pozwoli odczuć różnicę w smaku kawy, nawet
w porównaniu z drogimi przedstawicielami młynków wyposażonych w ostrza.

O wyższości żaren nad ostrzami

Dużo zostało już powiedziane w kwestii wyższości młynków żarnowych nad nożowymi. Ale na czym w ogóle polega ta różnica i dlaczego jest ona aż tak odczuwalna? Otóż clou tkwi w równomiernym przemiale ziaren kawy. O ile sam stopień rozdrobnienia ziaren wpływa raczej na rodzaj esencji, którą otrzymamy (np. przy kawach parzonych alternatywnie przemiał jest inny niż przy przyrządzaniu choćby espresso), o tyle sama równomierność tegoż przemiału, wpływa na cierpkość, gorycz, „kwasowatość”, jakość smaku. Najdrobniejsze fragmenty kawy zaparzą się przecież szybciej od tych grubszych. Czy rozwiązaniem może być po prostu wydłużenie procesu siekania ziaren? Niestety nie. Tutaj decyduje i tak już podwyższona temperatura rozdrabnianej kawy. Poza tym, młynki z ostrzami produkują dużo więcej kawowego pyłu, co również wpływa na smak napoju, ale też posiada niebagatelne znaczenie w eksploatacji urządzenia – pył dostaje się do filtra i po prostu go zatyka.

Młynek do kawy – ręczny, czy może jednak automatyczny?

Tutaj odpowiedź nie jest już taka prosta i grawitująca w jedną stronę. Względność ta opiera się choćby na kwestii czasu trwania procesu – czym innym jest zmielenie kilku porcji kawy dziennie – choć pracochłonne, dla miłośnika kawy nie musi być uciążliwe. Sytuacja zmienia się, gdy mowa
o kawiarniach, biurach itp. Trudno wyobrazić sobie osobne wakaty dla osób odpowiedzialnych wyłącznie za ręczne mielenie kawy. I choć rzeczywistość wokół nas kipi od absurdów, przestrzeń zarezerwowaną do rytuału przyrządzania i delektowania się kawą – pozostawmy bez nich. Poza tym ręczne młynki do kawy mają swoje „wady”. Cudzysłów tuli to słowo z powodu kolejnej względności. Otóż zależy czego oczekujemy, jaką kawę przyrządzamy najchętniej i najczęściej. Młynek ręczny zmieli ziarna w sposób idealny do zaparzenia napoju w kawiarce lub metodami alternatywnymi. Trudno będzie natomiast uzyskać kawę na tyle drobno zmieloną, by przygotować espresso.  Oczywiście odpowiednio nowoczesne i solidne żarnowe młynki ręczne rozwiązują sprawę – tyle, że równie sprawnie obciążą domowy budżet.

Młynki do kawy – wnioski końcowe

Jaki wybór młynka do kawy jest więc najlepszy? Oczywiście – nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Wybierając pomiędzy sprzętem tnącym, nożowym a żarnowym, mielącym – wybór powinien być prosty. Jeśli czytasz ten artykuł od początku – znasz nasze sugestie. Jeśli jednak czytasz zwykle podsumowania – powtórzymy – postaw na młynek żarnowy. A jeśli zastanawiasz się nad opcją zasilania urządzenia – wybierz już sam. Tańszą i optymalną wersję stanowią młynki ręczne. Ale jeśli zamierzasz przyrządzać więcej niż pięć kaw dziennie – przemyśl jeszcze decyzję. Jeśli natomiast marzy Ci się własna kawiarnia, lub dobra kawa do biura – postaw na automatyczną wersję młynka żarnowego.

Prawdą jest, że przy wyborze młynka do kawy nie warto przesadnie oszczędzać. Nawet najlepszej jakości ziarna kawy mogą stracić swe walory przez nieodpowiednie zmielenie. I dalej – powszechna i popularna kawa ziarnista może ukazać nowe, lepsze oblicze dzięki właściwemu mieleniu. I właśnie o tym należy pamiętać.

Masz sugestie? Koniecznie napisz w komentarzu.